Buğdayın orjini kesinlikle bilinmemektedir. ilk olarak arkeologlara göre ilk ana vatanı Türkiye'nin Güney Doğusundaki Karacadağ bölgesinden Neolitik Çağda M.Ö. 8.800 - 8.400 yıllarında, daha sonraları ekim alanları Suriye taraflarına yayılmıştır. M.Ö. 8.500 - 8.000 yıllarında Filistin topraklarında Hz. Davut zamanında ve M.Ö. 6.500'de Kıbrıs ve Yunanistan'da, M.Ö. 6.000'de Nil deltasında ekilmeye başlanmış M.Ö. 5.000 yıllarında Almanya ve İspanya'ya ekim sahaları ulaşmıştır. Çin ve İngiltere binlerce yıl sonra aynı zamanda ABD ise 1602 yılında buğday ile tanışmıştır. Buğdayın endüstriyel bir ürün olması, öğütülmesinde taş kullanılması ve hasadında at kullanılmaya başlanılması ile M.Ö. 3.000 yıllarında Mısır'da olmuştur.

Bunun yanında, Anadolu'nun kurak alanlarından, Suriye ve Filistin'in dağlık bölgelerinden dağıldığına dair bazı sdeliller vardır.Özellikle Anadolu, Mısır ve Irak'ta yapılan arkeolojik kazılarda, kömürleşmiş buğday tanelerine rastlanmıştır.Anadolu kazılarında, Alacahöyük ve Alişarhöyük'te özellikle aestivum ve compactum türlerine ait kömürleşmiş tanelere rastlanmıştır. Alişarhöyük'te bunlara ilaveten az miktarda triticum durum  buğdayına rastlanmıştır. Adeta buğday insanla birlikte gelişip yayılırken, insanda buğdayla birlikte yaşam bulmuştur yeryüzünde. Günümüzden yaklaşık 10.000 yıl önceden beri Ön Asya'nın ''Bereketli Hilal'' olarak adlandırılan, Mezopotamya ve Anadolu' yu da içine alan topraklarda yetiştirilmeye başlanmıştır.

Romalı'lar devrinde buğday tarımı diğer tahıla göre hakim duruma geçmiştir. Bu nedenle Roma'ya Buğday İmparatorluğu da denir.Fakat daha sonraları Kuzey Göçleri ile Orta Çağda çavdar Avrupa'ya hakim olmuştur.Amerika'ya ancak keşfiyle beraber giren buğdayın, buradaki ziraati 17.yüzyılda başlamıştır. Ekmek yapım teknolojisinin tarihi gelişimi ile birlikte, un verimi en yüksek ve ekmek için en uygun tahılın buğday olduğu anlaşıldıktan sonra buğday istihdamı süratle arttı. Buğday tüketen toplumlar daha medeni olarak vasıflandırıldılar.

Neolitik çağlardan önce yabani buğday türlerinin toplanması ve ilkel koşullarda bile besin olarak kullanılmasıyla başlayan insan buğday ilişkisi artan bir hızla gelişerek günümüze kadar gelmiştir.

      İnsanlık ne denli gelişmiş olsa da yaşanan tarihsel süreçler boyunca buğdayın önemi hiç azalmamış, beslenmede, ekonomide, insan-insan, insan-devlet, devlet-devlet ilişkilerinde hep ön plandaki yerini korumuştur. Günümüz koşullarında da sağlıklı beslenme, hastalıklardan korunma, tedavi alanlarında buğday ve buğday ürünleri vazgeçilmezlerimizden biri olarak önümüzde durmaktadırlar.


Buğday Coğrafyası ve Türleri

          Buğdayın coğrafi yayılışı bakımından 30 ile 60 kuzey ve 27 ile 40 güney enlemleri arasında yoğun ziraati söz konusudur. Deniz seviyesinden 5000 metre yükseklikte ve tropik bölgelerden kutuplara çok yakın yerlere kadar, yetişebilen çeşitleri vardır.

        Derin killi, tınlı-killi topraklar en iyi yetişme alanlarıdır.Optimum iklim isteği ise, yağışın çoğunlukla bahara düşmesi şartıyla yıllık 25-75 cm arasında bulunması, yetişme devresi sıcaklık ortalamasının 15 °C dolaylarında bulunmasıdır.Ekonomik ve ticari öneme sahip olarak kültürlü yapılan buğday çeşitleri botanik yönden üç türe dahil edilmektedir.

Triticum durum

Triticum aestiv

Ttiticum compactum      

        Türler ve çeşitler arasındaki kalite farkları elde edilen unların kullanım amaçlarını tayin etmektedir.  Üç tür içerisinde en yaygın olarak yetiştirilen, renk, sertlik, yumuşaklık, dona-kurağa-hastalıklara mukavemet, olgunlaşma periyodu, öğütme özellikleri, protein miktar ve kalitesi gibi özellikler bakımından en geniş varyasyon gösteren Triticum aestivum türü, ekmeklik buğdaylar olarak değerlendirilmektedir.Triticum durum türüne ait buğday çeşitleri makarnalık buğdaylar, Triticum compactum türüne ait buğday çeşitleri de bisküvilik buğdaylardır.