GIDA TARİHİ
   
  gidatarihi
  GİRİŞ
 

Eski Taş Devri’nde neredeyse her düşünce ve davranış, yiyecek elde etmeyi hedeflemişti. Taş Devri mağara ressamları, resimlerinin iyi avlanmayı kesinleştirdiğine inandıkları için bizonlara mızrak atan adamları bile çizdiler.  Yiyecek toplamadan yiyecek üretme üzerine değişimi tamamlamak için, Taş Devri insanı yeni aletler seti düşünmek zorundaydı. Avlanmak, balık tutmak, kapanla kıstırmak ve ağaç köklerini kazmak içindi. Hiçbiri tarla sürmek, çapalamak, ya da yabani buğdayı ve insanoğlunun ilk hasadı olan arpayı toplamak için uygun değildi. Bir taş bıçak, bir kemik parçasına girdi, odun belki de ilk tarım aletiydi.

Tarımcılık başlamadan önce,  bütün dünya beş milyon civarında insanı geçindirdi- şimdi Londra’da ya da New York’ta yaşayanların yarısı kadar. Bugün neredeyse yedi milyar insanı geçindiriyor.

  İlk tarımcılık köyleri kendi kendilerine yetiyordu:  herkes yiyecek üretmek için çalıştı; her köy kendisine yetecek kadarını ve biraz daha fazlasını üretti. Aynı zamanda uzman çiftçiler de vardı. Bazıları, İncil’deki Kabil gibi, hasadı ekip biçti; diğerleri de Habil gibi, koyunları, keçileri ve büyükbaş hayvanları tuttu. İncil bize Habil’i – “çoban” –döndüren Kabil’in - “ yeryüzü çiftçisi”- nasıl ilk katil olduğunu anlatır. Çoğunun inancına göre Cennet Bahçesi’nin büyüdüğü Mezopotamya’da yiyecek yetiştirmek çok kolaydı.

Ova- yerleşikleri, uzak kabilelerle ev inşa etme ve alet yapımında kullandıkları taş, bakır ve ahşap ticareti yapmak için ekstra yiyecek üretmek zorundaydılar. Ama tüm bu materyaller, yük hayvanlarının ya da küçük nehir gemilerinin taşıyamayacağı kadar büyüktüler. O zamanlar, yiyecek ihracatçıları, tekerlekli kağnılar ve yelkenli daha büyük gemiler icat ettiler.  Böylelikle ticaret ve nakliye başladı. Ticaret sayesinde iki Nehrin insanlarının gelirleri arttı ve daha büyük köyler, kasabalar ve şehirler inşa ettiler. Şehirlerde daha uzman kişiler ortaya çıktı. Seyahatlerin iyi inşa edilmiş gemiler, gelişmiş haritalar, usturlap ve pusula gibi deniz seferleriyle ilgili yeni aygıtlar olmadan yapılamadığı da bir gerçekti. Ama baharatların cazibesi olmadan kimse de bunlara teşebbüs etmezdi.

Yeni Dünya keşfedilir edilmez, oranın yeni baharatları ve yiyecekleri Avrupa pazarlarına doğru hızlıca yollarını buldu. Daha sonra yenibahar otu, kakao, patates, çalı fasulyesi, kabaklar, domatesler, mısırlar, hindiler ve Afrika tavuğu geldi. Bilinen bir Avrupa yiyeceği olması iki yüz yıl almasına rağmen, patates 1570 yılı civarında İspanya’ya geldi. Önce süslü bahçelerde sadece domatesler yetiştirildi. 1875’te bile İngiltere sofralarında hala enderdi.

Karşılık olarak Avrupa, Yeni Dünya’ya pek çok yiyecek ve hayvan sundu: buğday, ceviz, turp, elma, armut, şeftali ve kavun; keçi, tavuk, koyun, domuz ve büyükbaş hayvanlar gibi. Yeni yiyecekler ve Amerika’dan Batı Avrupa’ya ulaşan yeni zenginliklerle, Avrupa deniz ticaretinin ağırlık merkezi değişti. Venedik’in namı unutulup giderken, önemli yeni limanlar oluştu: önce Lizbon, sonra Anvers, sonra da Amsterdam ve Londra gibi. Şimdiye kadar bizim yiyecek hikâyemiz bir adım gelişti. İlk çiftçilerden dünyanın ilk medeniyetlerine kadar insanlar, günlük ekmeklerini elde etmenin daha iyi yollarını buldular. Karanlık Çağlar’da bile toprağa bağlı oldukları için köylüler, hareketli ekici atalarının zamanlarındakinden bile daha fazla üretmeyi öğrendiler. Keşif Çağı’ndan sonra gelişim devam etti. Avrupa’nın nüfusu arttı.

18. yüzyılın sonlarında doğru Avrupa’nın çiftçiliğinde ıslahatlar dönemi başladı. İlk göçebeler, ilk çiftçilerle yiyecek için savaştığından beri dünyada savaşlar vardı. Kabileler, millet oldukça savaşlar büyüdü. 19. yüzyıl pek çok savaşa şahit oldu. En yıkıcılarından biri de Paris Kuşatması’nda oldu.

Yüzyıl sona erdiğinde, çiftçiler hasadın ürün vermemesinin nasıl durdurulacağını öğreniyorlardı. Daha az fakir, daha çok iyi beslenen insan vardı. Ama yine de savaşlar devam etti.

 
 
  Bugün 14 ziyaretçi (33 klik) kişi burdaydı!  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol